Christiaan Hertogen
Kieuze in het Riemsters
Foto overgenomen van de
verminderingskaart spoor

Over de voorouders van papa, allez, Robert Hertogen, mijn echtgenoot, heb ik nooit veel geweten. Wel werd altijd gezegd dat zijn voorouders van Vlijtingen afkomstig waren. En ook dat Hubert, zijn grootvader, veel las, gazetten en boeken, en dat hij (m'n man Robert) daar zijn honger om te weten vandaan heeft zegt Hortense, languit liggend in haar zetel. Maar ook toen Hubert bij z’n schoondochter Catharina ingehuisd was, in de Kleinlafeltstraat dus, vult Tante Paula aan, kwam gans Riemst er naar toe en na zijn dood ook naar haar, omdat zij gazetten las en op de hoogte was van het nieuws.

Maar Gilbert Jans, uw neef weet meer over de grootouders van papa, die heeft een boek gevonden op de computer, enfin hoe heet dat, het internet, waarin Jean Buysmans dat allemaal opgeschreven heeft; Hij zou het jou nog allemaal bezorgen heeft hij gezegd, het laatst dat ik hem gezien heb op het verjaardagsfeest van tante Trui en nonk Willy in Riemst.

Maar er zullen nog wel Hollanders zijn die met die zaken bezig zijn en die zullen Jan wel contacteren als ze wat meer gevonden hebben. Jan zal al die zaken op het internet zetten, of hoe heet dat, en dan zullen ze hem wel maielen.

En zo gebeurde. Hans Hertog uit Nederland nam in 01/2016 contact op waar we volgende info uit putten: Alle Hertogen zijn als landarbeider/landbouwer of tiendenpachter vanaf minstens half 1500 werkzaam geweest. Ze zijn afkomstig uit Wolder, een huidig gehucht van Maastricht, maar vroeger was dat België en het is na een op en af, pas in de recente geschiedenis definitief overgegaan naar Nederland. De echte roots zijn dus Belgisch maar de 'bodem' ligt nu in Nederland. Hierbij een Plannetje, en een korte geschiedenis Wolder 1 en Wolder 2. De familie Hertogen in Vlijtingen stamt uit Vroenhoven-Wolder. In de jaren 1700 komt ze naar Vlijtingen, zo concludeert Hans Hertog.

Ook de naam Hertogen onderging door de eeuwen heen een aantal wijzigingen. De verste voorvader is terug te vinden in 1559, Hermanus Hertingen, getrouwd met Gertrudis nn, die vier kinderen hadden, Wilhelmus, Hermanus, Petrus, die jong overleden is en dan nog een Petrus van 1624. Die laatste trouwt met Isabella Saelen in 1651 en zij krijgen op hun beurt ook vier kinderen, Hermanus, Joannes en Wilhelmus. Deze laatste naamgeving duidt onmiskenbaar op een zekere Nederlandse connectie in de voorouders. De oudste, Hermanus, zet de familiale lijn verder en trouwt met Cornelia Tants in 1676 die 6 kinderen krijgt, Hermanus, Leonardus (geboren 1681 in Wolder), Petrus, Maria Joannus en Sibilla.

Dan gebeurt de transfert naar Vlijtingen rond 1700. en wordt draad opgepikt bij Hermanus Hertogen, geboren 1720 en getrouwd met Mechtildis Schols in 1748. Ze krijgen samen 10 kinderen, Henricus, die jong overlijdt, Leonardus, Henricus, Maria, Anna, Joannes, Renerus, Vincentius, Mechtildus en Elisabeth.

Leonardus, geboren in 1749 trouwt in 1771 (of 1772) met  Joanna Cleuren ze krijgen 10 kinderen, waaronder 7 zonen, Hermanus, Hubertus (geboren in 1774), Maria, Elisabeth, Henrucus, Barbara, Joannes, Bartholomeus, Renerus en Gijsbertus. De Hertogen-lijn gaat verder langs Hubertus..

Leonard Hertogen had (minstens) 3 zonen (°1739 +1811)

Het verste spoor van de familienaam Hertogen, althans zonder de voorgaande update, gaat, volgens de gegevens van Jean Buysmans en de genealogie Cleuren, terug naar Leonard Hertogen, gehuwd met  Johanna Cleuren en die een zoon Hubertus Hertogen het leven schonken die verder de stam Hertogen zou vormen. Dan zitten we nog in de 18^de eeuw, dus de jaren 1700. En behoudens Christaen Hertogen, die naast landbouwer ook werkman/metser was worden alle voorzaten aangeduid met akkerman of landbouwer.

In de genealogie Johanna Cleuren is gedetailleerde informatie over Leonard Hertogen aanwezig, hij is geboren ca 1739 en gestorven in 1811. Johanna Cleuren zag ca 1745 het leven en stierf in 1812. Zij hadden een zoon Hendrik Hertogen, geboren op 15/07/1779 te Vlijtingen en gestorven op 22/11/1857 te Vlijtingen. Hij trouwde op 10/01/1811, toen hij nog schaapherder was, met Anna Hertogen en zij kregen een zoon, Joannes, Jan Hertogen zo staat er, op 29/11/1817 en die overleed op 23/02/1890. Jan Hertogen trouwde met Eva Beers en zij kregen een dochter die ook Anna Hertogen genoemd werd naar haar grootmoeder, die hem 11 kleinkinderen schonk, en dat allemaal te Vlijtingen.

Bij nazicht van de documentatie Jean Buysmans blijkt dat diezelfde Leonard Hertogen en Johanna Cleuren nog een zoon hadden, nl. Herman Hertogen, geboren in april 1771 in Vlijtingen. Hij huwde met Agatha Hermans en kreeg 5 kinderen, waarvan het 5de, Johanna Hertogen trouwde met Bartholomeus Cleuren, een 20 jarig familielid die dispensatie kreeg omwille van bloedverwantschap in de 3de graad, in feite was zij z'n tante, of hij haar oom.

Hendrik en Herman Hertogen zijn evenwel lijnen die niet naar de familie Hertogen voeren. Beiden zijn broers van Hubertus Hertogen, en allicht zijn er noch andere broers en zussen. Het is een onvolledig overzicht, waar niet alle kinderen werden vernoemd, in de genealogie Johanna Cleuren wordt geen melding gemaakt van Herman en Hubertus en bij Jean Buysmans geen melding van Hendrik. Hubertus Hertogen is dus de jongere broer van Hendrik, en de oudere van Herman. Met hem gaan we verder op stap in de tijd.

Maar de genealogie Hans Hertog is hier aanvullend en zet alle kinderen op een rijtje: Leonardus, geboren in 1749 trouwt in 1771 (of 1772) met  Joanna Cleuren ze krijgen 10 kinderen, waaronder 7 zonen, Hermanus, Hubertus (geboren in 1774), Maria, Elisabeth, Henricus (Hendrik), Barbara, Joannes, Bartholomeus, Renerus en Gijsbertus. De Hertogen-lijn gaat verder langs Hubertus.
 
Hubertus Hertogen (°10/01/1774 +03/12/1815)

In de documenten van Jean Buysmans, en voortgaande op de burgerlijke stand van Vlijtingen, hebben Leonard Hertogen en Joanna Cleuren op 10/01/1774 dus  een zoon kregen, Hubertus, geboren en ook overleden te Vlijtingen, op 03/12/1815, amper 41 jaar oud, juist 200 jaar geleden. Vlijtingen blijkt toch wel de echte roots van de familie(naam) te zijn. Hun zoon Hubertus, niet te verwarmen met z’n neefje Hubertus, trouwde op 09/11/1809 met Catharina Loyens, geboren op 17/07/1779 te Vlijtingen. Door de vroege dood van Hubertus zijn zij maar 6 jaar samen geweest, voldoende om 4 kinderen op de wereld te zetten. De jongste, Louis, was 4 maand toen z’n vader overleed.

Volgens het onderzoek van Hans Hertog hebben Hubertus en Joanna geen 4 maar 6 kinderen gekregen, waarvan 2 geboren na het overlijden van Hubertus op 03/12/1815, Leonardus, Louis, Herman, Petrus (° 03/08/1815), Ludovicus (° 23/11/1822) en Mechtildis (01/04/1825). Catharina Loyens overleed in 1859. (di voorwerp voor verder onderzoek).

Louis Hertogen (°04-07/1812 +...)

Louis Hertogen werd als 2^de van de vier zonen geboren op 04/07/1812 te Vlijtingen en langs hem gaat de familielijn verder.

Louis Hertogen huwde met Sybilla Meers, geboren in 1818 en overleden in 1881. Op 14/02/1949 trouwden ze en kregen op 05/11/1849, juist 9 maand later, een zoon, die zoals gewoonlijk, naar z’n grootvader,  Hubertus, werd genoemd. Louis Hertogen overleed in 1869 op de leeftijd van 51 jaar. Volgens genealogie Meers, kregen Louis Hertogen en Sybille Meers nog een zoon, Leonardus die het leven zag in 1857 en huwde met Helena Judong. Misschien dat er nog andere broers en zussen waren, maar daar is niets over bekend.

Hans Hertog geeft verdere informatie: Louis en Sijbilla krijgen 5 kinderen, Hubert, Sybilla, Catharina, Lodewijk en Leonardus.
 
Hubertus Hertogen (°05/11/1849 + 12/02/1924 (volgens Hans Hertog)

Hubertus heeft dus nog minstens een broer Leonardus en schoonzus gehad. Volgens Hans Hertog had Hubert nog 2 broers en 2 zussen. Deze Hubertus is de grootvader van Robert Hertogen, Hubert, zoals wij hem kennen. Robert werd dus zo te zien, niet naar zijn grootvader genoemd. Hubert was woonachtig in Vlijtingen.

Op 22/08/1873 trouwt Hubert Hertogen, geboren te Rosmeer op 05/11/1849 en wonend te Vlijtingen met Gertrudis Daenen ook te Rosmeer geboren op 24/06/1849. Rosmeer is gelegen tussen Grote Spouwen en Mopertingen. Beiden zijn  24 jaar als ze trouwen. In de akten van de burgerlijke stand staat evenwel geacteerd dat zij al 2 kinderen hadden die voor hun huwelijk geboren zijn, nl. Isabelle Hertogen, geboren op 03/07/1871 en Arnold Hertogen, geboren op 19/01/1873, deze laatste acht maanden voor hun huwelijk dus. Ze verklaren “dat deze 2 van hun geboren kinderen van hen zijn”, zo staat in de akten, zie Huwelijk deel 1 en Huwelijk deel 2. Het zal alleszins een vrolijk huwelijk geweest zijn, daar in Rosmeer, de belezen Hubert die al van wanten wist met baby Arnold van 8 maanden en dochter Isabelle van 2 jaar op z’n schoot. Maar daar stopte het niet voor Hubert en Gertrudis. Op 01/08/1974 werd de derde kleine geboren, Alphonse Hertogen. Het 4^de kindje, Petrus overleed na 15 maanden.

Hans Hertog maakt melding van 12 kinderen, Maria Sibilla (Isabella) en Arnold, allebei met een geboortedatum voor het huwelijk van Hubertus en Gertrude. Arnold overlijdt in 1885 op 12-jarige leeftijd. In 1886 zullen Hubert en Gertrudis nog een kindje krijgen dat ze Arnold noemen, maar dat spijtig genoeg ook na 15 maanden overlijdt. 10 maanden na dit overlijden wordt hun laatste kindje, Maria Catharina geboren. Maar daarvoor zagen ook Alphonse het levenslicht en ook Petrus die na 15 maanden overlijdt, Hubertus, overleden op 19-jarige leeftijd, Francis, Isabella Marie, Christian, Maria Anna, Leonard, na 14 maanden overleden, Arnold, na 15 maanden overleden en tenslotte Maria Catharina.

Christiaen Hertogen (°23/04/1882 + 20/02/1950)

Als 5^de kind na hun huwelijk werd dus te Vlijtingen op 23/04/1882 Christiaen geboren, 3,5 jaar na Petrus, het 4^de kind.  Tussen 1982 en 1985 kregen Hubertus en Gertrudis nog 4 kinderen waarvan er 2 op jonge leeftijd overleden en ook 2 oudere kinderen overleden, Arnold op 12- en Hubertus op 19 jarige leeftijd. De dood was nooit ver weg in de familie Hertogen in Vlijtingen.

Ook niet in de 1ste wereldoorlog. Op 4 augustus 1914 vielen de Duitsers ons land binnen, zo vertelt Robert Hertogen in z'n speech bij de viering van 70 jaar van z'n zus Tante May. In Tongeren en de streek van Luik en de Slag der Zilveren Helmen te Halen, verwoestten ze een gedeelte van de streek. Velen die het leven verloren en de overlevenden leefden onder dwang, toen al, van de Pruisische laars. Een bezetting waar we niet veel van afweten maar die zware inspanningen gevraagd heeft van ons vader en moeder om in het levensonderhoud te voorzien van hun groot gezin. Want ... de begonnen reeks van meisjes ging voort. Mèm moest daarbij hard werken op het veld en Pa werd opgeëist om te werken aan de spoorweg Tongeren-Duitse grens.

Daarmee vergeleken was de slag bij Lafelt allicht klein bier geweest. De familie Hertogen-Tans woont in de klein Lafeltstraat, allicht niet ver van de strijdplaatsen die Lafelt genoemd werden. Daarvan bericht Hans Hertog in Wolder 2: Tijdens de Spaanse Successieoorlog (1701 tot 1714) waren in de omgeving van Maastricht veel militairen ingezet om de stad tegen een aanval van de Fransen te beschermen. De militairen hadden in 1703 in Wolder een schuur als theater ingericht. In deze schuur brachten Engelse gezelschappen opera en theatervoorstellingen. Telkens als er weer een belegering op komst was, begon de bevolking van Wolder haar kostbaarheden zoals goud, zilver en linnengoed naar een veiligere plaats in de stad onder te brengen. De meubels, het vee en ook de mensen zochten hun toevlucht in de onderaardse gangen van de Cannerberg. Ook bij de slag bij Lafelt (1747) had Wolder veel te lijden.
  

De tram in Tongeren met ondermeer verbinding  naar Riemst

Christiaen Hertogen moet allicht regelmatig in Riemst gepasseerd zijn, op de tram naar Tongeren, of op weg naar Luik, misschien werkte hij toen al als metser in Luik.
 
Zaak is dat Catharina Tans hem aan de haak heeft kunnen slaan en zo het gezin Hertogen-Tans heeft gevormd waar 8 kinderen aan zijn ontsproten, 2 jongens en 6 meisjes: Robert, Maria, Gertrude, Lucia, Isabelle, Idalie, Annie en Willy.

De Grand Bazar op de place Saint-Lambert is mede door Christiaen Hertogen gebouwd. Bij de staking voor de 36 uren week was zijn ordewoord voormiddag werken namiddag staken, zo wist tante Trui nog.

En Christiaan Hertogen is dus de vader van Robert van Kieuze, die op zijn beurt weer de vader is van Kris, Jan enz. Kieuze, zoals ze Christiaen in het Riemsters noemen. En Joke bv is Joke van Jan van Robert van Kieuze. Hij is de rechtstreekse voorvader van de familie Hertogen zoals Robert Hertogen ze met Hortense Heinig heeft gevormd. Na de acht kinderen van Christiaen kreeg Robert op zijn beurt 8 kinderen.

Christaan Hertogen overleed op 20/02/1950 te Riemst op 67-jarige leeftijd. Volgens z'n dochter Gertrude aan een niet verzorgde verkoudheid. Hij heeft maar 4 van de acht kleinkinderen bij zn zoon Robert weten geboren worden.