Ter persoonlijke memorie - 8-12-1983 |
Contacten als kajotter,
oud-kajotter met personen en
instellingen in West-Vlaanderen of elders |
I. Bezoeken en gesprekken in ondernemingen en sociale instellingen in het voorjaar 1938 met 'n groep leerlingen van de Centrale Hogeschool voor Christelijke Arbeiders te Heverlee-Leuven.in West-Vlaanderen (2x5 dagen). |
(Geboren begin 1914 te Riemst (bij Tongeren-Maestricht), Ambachtschool Tongeren, 1927-30 gewerkt te Tongeren in Radiofabriek R.B.C. (mecanica en electronica), in het Luikse, Maastricht, Albertkanaal en in die crisisjaren werkloosheid (' n werklozenkamp te Dworp) en bij boeren in de zomer-herfst en fruit tijd). Ben als kajotter-syndikalist lessen gaan volgen aan de C.H.v.Chr.Arbeiders te Heverlee, 1ste en 2de.jaar, 3dejaar stage KAJ.-Limburg en vanaf einde dec.39 te Brussel Nat.KAJ tot mei-juni 44. Dan ondergedoken tot aan de bevrijding en vervolgens werkzaam in Limburg Chr. Soc.Werken-KWB.enz . Andere bezoeken werden gebracht in het Leuvense-Brussel-Antwerpen.) - Ateliers Slabbinck's april '38 Brugge. P.S.Benamingen en instellingen zijn zoals ik die toe optekende. Ik weet nu ook niet juist meer welke ondernemingen er nog bestaan. Instellingen zullen waarschijnlijk ook andere benamingen hebben gekregen. Gezien de voorbereiding dezer bezoeken en verslagen achteraf bracht me deze eerste kennismaking met Westvlaanderen veel bij (zoals trouwens ook in andere streken in ons land. Ik was toen 24 jaar en leergierig, het gezegde van Mr.Cardijn indachtig "zien..") |
II. Contacten met priesters en leken, kajotters (oud) van West-Vlaanderen. |
- Monseigneur Brijs (geboren te Harelbeke - priester Bisdom Brugge - leraarden Natoniale Proost A.C.W. te Brussel.(gestorven en begraven te Harelbeke.) Hoe moeilijk het ook is van deze uitzonderlijke priester en proost (leider) iets te zeggen, wil ik toch onderlijnen dat het moeilijk is zijn veelzijdigheid te omschrijven. Als nationale proost, opvolger van een merkwaardige priester, stichter van het coördinerende A.C.W. uit Oostende E .H Colens, is zijn persoon, zijn eenvoudige maar rechtlijnige benadering van de arbeiders als persoon en groep, zijn scherp inzicht in hun noden een de bekommernis voor het christelijke en humanitaire, gewoon menselijke, steeds treffend overgekomen. Hij was m'n lesgever in de Sociale School voor Chr. Arbeiders te Heverlee in 38-39 met "Vorming van Leiders" .Toen heeft hij ook zeer bevattelijke brochuur over de tijdsstromingen, de ideologiën, de encyclieken, de Chr. Arbeidersbeweging, ect. laten uitgeven. Tijdens de oorlogsjaren had ik minder contact met hem, weer intens na de "bevrijding" en in de 50-tiger jaren maandelijks, en somtijds wekelijks in het Nat. Bestuur KWB.(waarvan hij één der stichters was). Drie punten zijn mij sterk bijgebleven: a) zijn priester zijn, ook in zijn perseonlijk leven,
zijn zoeken en tasten naar de juiste weergave van de pauselijke
encyclieken en brieven, bijzonder deze die terugsloegen op de arbeider en
de arbeidersgemeenschap. Ziin ontelbare inleidingen,nota's, artikels, lessen op de sociale weken, enz. getuigen hiervan. Daarom ook, bij ons Lg.voor de MIJNWERKERS. Hopelijk gebeurde er reeds het een en ander om de rijkdom van deze priester, N.Pr. niet verloren te laten gaan. Werkopdrachten aan de K.U.L.A.K.-Bibliotheek-Sociale School. enz. zouden hier kunnen aan medehelpen. Documentatie kan er zijn in Bisdom Brugge, A.C.V. Nationaal, Kadoc-Leuven ect.. (gelieve dit alleen maar te zien als een mogelijke suggesstie). - E.H.Nolf (Tielt.) Nationale proost van de V.K.A.J.na de oorlog. Persoonlijk heb ik met hem samengewerkt bij de aanloop in de bekommernis en DE HULP AAN DE VRIJWILLIGE ONTWIKKELINGSHELPERS(STERS )VANUIT ons land in sommige landen in Latijns Amerika. De eerste waren vertrokken in oktober 1958 (Dr. Mia Severeyns, Mia Meersman, Elza Vandenbon) naar Bolivië (Potosi) en verder andere streken in dit land. Ook daarna naar Chili, Brazilië, Peru, Guatemala, Haiti.enz.enz. We waren begin de zestiger jaren met 'n hulpcómité van meerdere personen dan 'n degelijke plaatselijke animatie- en hulpactie. (E.H.Denolf, E.H.Vandeperre, Houtart, Michel, Capelle, G.Scheire, D.Verschueren, M.Meersman, M.Fievéz, Degand, e.a. uit heel het 1and.) Mej. Lannoo Tielt Monseigneur De Smedt werd later door de Bisschopsconferentie gevraagd om dit comité, dat dan al z'n zetel had in het L.A.College Tervuersestr. 54 Leuven, bij te staan. - Half de zestiger jaren had ik ook de gelegenheid om meedere jaren in het UITVOEREND COMITE van BROEDERLIJK DELEN (projecten ) mede te werken. Dit was onder het voorzittersschap van E.H.Cauwe - Mr .Rubbens, met ook E.H.Thange en E.H.Hoppelinus (W.Vl.) in de projectenbesprekingen. -Met E.H.Kan. Loghe (Dioc.Proost W.Vl.), E.H.De Jonghe( (V)KA J), E.H. Beel Roeselare, (St-Jozefsseminarie Mechelen) -PROFESSOR DE SMEDT (nu Monseigneur De Smedt Bisschop van Brugge). Was 'n zeer geliefde lesgever bij meerdere samenkomsten, maar ook 'n grote morele steun voor de (V)K.A.J .-J .O.C. tijdens de oorlogsjaren, zeker de nationale leiding. MGR.BOONE, Deken van Brussel-St-Goedele nam in volle verantwoordelijkheid het proostschap waar voor geheel de (V)K.A.J .-J .0 .C.(F) tijdens de gevangenschap van Mr.Cardijn ,Mr.Magnus, Jef Deschuyffeleer, Victor Michel) door de duitse bezetter te St-Gillis midden 1942. We gingen ook regelmatig bij Mr. Boone op bezoek en bleven steeds in de beste vriendsschap met hem als raadgever in vele aangelegenheden. E.H.MAGNUS,als medewerker van
Mr.Cardijn v.n.l.voor het Vlaamse
landsgedeelte tijdens de oorlog was eveneens een merkwaardig priester,'n
leider, alzijdig, alles gevend,veeleisend voor zich zelf en ook voor z'n
medewerkers maar zeer menselijk begrijpend .We waren goede vrienden(ik ben
samen met hem gaan zoeken, na het zware bombardement te Oude-God-Mortsel
(bij Antwerpen)in 1942 of was het 43 naar overlevenden in de puinen op de
grote markt en omgeving. De echtgenote van Dr.Magnus stond er voor boodschappen
te wachten en is totaal verdwenen in de puinen en niet meer terug
gevonden.H et waren onmenselijk zware momenten, ook van wederzijdse hulp
en troost. Nog zo dikwijls hebben we dit meegemaakt na de bombardemeten te
Merelbeke bij Gent,te Brussel op de wisselsporen tussen Schaerbeek - Contacten en samenwerking met K.A.J. vrienden van West-Vlaanderen.(deze opsomming is zeker niet volledig en beperkend.) - Kortrijk: Lambrecht Jef
prop.KAJ, .Burgemeester Kortrijk;
Vandeberghe Marcel, KAJ. Prop.en daarna
KWB. In de
vijftiger jaren
waren we
verschillende malen te
Kortrijk voor
samenswerkingsvergaderingen van
mijnwerkers en de
stichting va
groepen mijnwerkers-brancardiers.
(we hadden
toen ook nog
gesprekken met
proost van
de mijnwerkersgroepen
in de
streek van
Opbrakel-Nederbrakel , St-Maria Hoorenbeeke
en elders.) (Zoals voor
de seizoen- en
dagwerkers van
West-Vlaanderen is
ook de
tocht en het
werk van
de mijnwerkers
uit het zuiden van
de beide
vlaanders naar heel
de streek
van Mons een
onbeschrijfelijk epos). A.
Hans van Horenbeke en anderen hebben
met hen meegereisd en beschreven. Limburg als arbeidswereld voelde zich
toen sterk één met sommige streken van de beide vlaanders.(niet alleen
literair zoals sommige geleerden dit beschrijven).
Coine Eugeen KAJ, vrijg.,animator, Menen(zie de brochuur geschreven door
Frans Selleslagh v.h.Navorsings-en studiecentrum voor de geschiedenis vsn
de tweede wereldoorlog "DE KLANDENSTIENE K.A.J. IN DUITSLAND 42-44),
in D.S.DOSSIER van Gaston Durnez 16 mei 1983 en Het Volk - Document 16/5/83 - Brugge: Gerard Enemen (KAJ.prop.), De Pierre Maurice
KAJ. - Ieper: Viktoor Pol, KA.J.- Naar D. ged. (een énig v.b. ten dienst van anderen) jong gestorven (zie D.S.Dossier en H.V. Document) - Oostende: Vanlengenhove Jef KAJ.(de man van de
West-Hoek), Clayes Dries (Bredene-Oostende) N.KAJ
(verantwoordelijke
jong-gesyndikeerden). Tijdens mobilisatie (hij in cantonnement tegen Hasselt, nam ik nationaal z'n actie over
samen met ACV G.Cool e.a. tot aan bezetting. |